Tokarki konwencjonalne i sterowane numeryczne CNC – podstawy

Do czego służy tokarka?

Tokarka to obrabiarka przeznaczona do obróbki powierzchni obrotowych zewnętrznych (toczenie) i wewnętrznych (wytaczanie). Podstawowymi jej ruchami są: ruch główny obrotowy przedmiotu obrabianego oraz prostoliniowy ruch posuwowy narzędzia.

Do podstawowych rodzajów robót tokarskich zalicza się: toczenie wzdłużne, toczenie poprzeczne, toczenie stoków przy skróconym suporcie, toczenie stoków przy przesuniętym poprzecznie koniku, wytaczanie, wiercenie i rozwiercanie, przecinanie, toczenie kształtowe nożem kształtowym, toczenie kopiowe, toczenie gwintów.

Rozróżnia się kilka podstawowych rodzajów tokarek:

  • kłowe,
  • uchwytowe,
  • wielonożowe,
  • tarczowe,
  • karuzelowe,
  • rewolwerowe,
  • półautomaty i automaty tokarskie,
  • tokarki sterowane numerycznie NC/ CNC,

Czym są tokarki sterowane numerycznie?

Tokarki sterowane numerycznie są najbardziej uniwersalnymi tokarkami. Ich cechą charakterystyczną jest komputerowe wspomaganie procesu obróbki. Jest wiele rodzajów tokarek CNC na rynku. Zaczynając od mikro tokarek które są przeznaczone do bardzo małych detali i precyzyjnie wykonanych elementach  kończąc na tokarkach bramowych przeznaczonych do obróbki elementów wielkogabarytowych. Znakomicie sprawdzają się w produkcji seryjnej.

Jak sterować CNC?

Pisząc o tokarkach CNC należy wspomnieć o sterowaniach w tych maszynach. Najbardziej popularne sterowania to Sinumerik (ShopTurn), FanucHeidenhain. Przykładowo sterowanie Sinumerik występuje z nakładką ShopTurn – dzięki tej nakładce można w szybszy i bardziej prosty sposób pisać programy obróbcze. ShopTurn umożliwia tworzenie programów dla toczenia, wiercenia i frezowania detali bez znajomości programowania według norm DIN/ISO. Przy pomocy tzw. harmonogramu prac operator może wprowadzać kolejne kroki obróbki, takie jak: obróbka zgrubna, obróbka wykańczająca, gwintowanie, żłobienie, itd., z których każdy reprezentowany jest jako pojedynczy wiersz. Do każdego utworzonego wiersza, w sposób automatyczny, dodawane są czytelne komentarze, co umożliwia szybkie i proste wprowadzenie modyfikacji.

Tokarki sterowane numerycznie CNC dodatkowo mogą być uzbrojone w narzędzia napędzane. Dzięki takim narzędziom możliwa jest obróbka frezarska zarówno od czoła jak i na pobocznicy. Bardziej skomplikowaną obróbkę, której pisanie programu „z ręki” przy maszynie jest uciążliwe można przeprowadzić na systemach CAM. Systemy CAM wspomagają technologów przy tworzeniu programów obróbczych. Najpierw konstruktor tworzy detal w systemie CAD który, jest importowana do systemu CAM i technolog dobiera odpowiednie technologie obróbcze do danego detalu. Dzięki takiej współpracy konstruktorzy zapoznają się z możliwościami wytwórczymi danej maszyny.

Literatura:

1. Dudik K., Górski E.: Poradnik tokarza. Wydawnictwo Naukowo-Techniczne 2000.

2. Kosmol J.: Automatyzacja obrabiarek i obróbki skrawaniem. Wydawnictwo

Naukowo-Techniczne 2000.

3. Dudik K.: Poradnik tokarza. Wydawnictwo Naukowo-Techniczne 1985.